Als beleidsmakers beleidsmaatregelen willen introduceren, die de levens van mensen beïnvloeden, of het nou om belastingmaatregelen, eigen risico in de zorg of om klimaatmaatregelen gaat, dan moet je dat goed kunnen uitleggen.

Klimaatcommunicatie richt zich op die vraag: op welke manier kunnen we klimaatmaatregelen dusdanig communiceren, dat deze maximaal begrepen, en geaccepteerd worden.

Geerte Paradies en Luise Schlindwein van TNO doen uit de doeken hoe de boodschap zo goed mogelijk landt.

⁠De transcriptie van deze podcast is hier beschikbaar⁠.

Verdieping:

• Welk verhaal vertellen we over een klimaatneutrale toekomst? - Analyse van narratieven in nieuwsartikelen over klimaatbeleid
• Communicatie over klimaatbeleid - Vergroot waardegerichte communicatie het draagvlak voor een toeslag op fast-fashion?
• Urgentie in klimaatbeleid

Door systeemintegratie verloopt de energietransitie sneller, beter en goedkoper.

Joris Koornneef van TNO en Floris Taminiau van de Wetenschappelijke Klimaatraad (WKR) leggen uit waarom systeemintegratie belangrijk is, op welke vlakken dit speelt en hoe dat er in de praktijk uit kan zien. "Het gaat over de vorm, de tijd en de ruimte". Idealiter zwemmen we synchroon naar een nieuw energiesysteem.

De transcriptie van deze podcast is hier beschikbaar.

Verdieping:

• Uitwerking van systeemintegratie voor warmteopslag: ⁠Innovatieroadmap warmteopslag voor de gebouwde omgeving⁠
• Uitwerking van systeemintegratie voor energieopslag: ⁠Routekaart energieopslag⁠
• Voor het beoordelen van de mate van systeemintegratie: Dashboard voor systeemintegratie

• Een praktische handreiking over systeemintegratie

Wie betaalt de prijs van de energietransitie en wie profiteert ervan? In deze aflevering gaan we in gesprek over verdelingsvraagstukken die opduiken als gevolg van de energietransitie.

Is het eerlijk als één buur rijk wordt van een windmolen op zijn land, terwijl de ander zonder eigen grond met lege handen staat? En wat nu als je voor de verduurzaming vanje huis afhankelijk bent van een huisbaas, die op zijn beurt niet profiteert van de lagere energierekening die dat oplevert? Hoe gaan we daar als land mee om?

Peter Mulder (TNO) en Petra van der Kooij (PBL) gaan in op energierechtvaardigheid en hoe je daarnaar kunt kijken. Met een verrassende metafoor – wie heeft er recht op de fluit? – maken ze duidelijk waarom deze vragen ingewikkelder zijn dan je denkt.

De transcriptie van deze podcast is hier beschikbaar⁠⁠.

Verdieping

• Afschakelende zonnepanelen en energierechtvaardigheid
• Afschakelen van zonnepanelen niet gelijk verdeeld
• De energietransitie en vervoersarmoede
• Monitor RES 2024 met een hoofdstuk waarin wordt besproken hoe afwegingen over rechtvaardigheidspelen bij de Regionale Energiestrategieën.
• Aardgasvrij: een goed idee, maar ... waarin een deel gaat over het belang van betaalbaarheid en een eerlijke verdeling van de kosten voor de ervarenlegitimiteit/acceptatie van het aardgasvrijbeleid.

Waterstof als alternatieve energiedrager kent een lange geschiedenis, maar uiteindelijk kwam het nooit echt van de grond. In de energietransitie krijgt waterstof inmiddels een belangrijke rol toegeschreven, onder andere als brandstof voor productieprocessen en als buffer.

In deze aflevering van 'De energietransitie uitgelegd' vertellen René Peters (business director energy infrastructure bijTNO) en Marcel Weeda (expert op het gebiedvan waterstof bij TNO) over de rol van waterstof in de energietransitie en waarom waterstof nu wel echt tot ontwikkeling zal komen.

⁠De transcriptie van deze podcast is hier beschikbaar⁠⁠.

Verdieping

• Inzicht in toepassing van waterstof in kleine en middelgrote industrie
• Inzet van groene waterstof in de vervoerssector
• Kosten voor de productie van hernieuwbare waterstof in Nederland
• Vraag naar waterstof Noordwest Europese industrie

Energieopslag is een essentieel onderdeel van een energiesysteem dat werkt met hernieuwbare energie. Om de momenten van veel of juist weinig energieopwek te overbruggen zijn niet alleen batterijen, maar ook grotere energiereserves in de vorm van warmte en waterstof nodig. Hoeveel opslag hebben we het eigenlijk nodig? En wie gaat ervoor zorgen dat die opslag er komt?

In deze aflevering van 'De energietransitie uitgelegd' gaan Floris Uleman en Joris Koornneef in op de verschillende soorten opslag en de functies die zij hebben in het energiesysteem.

Floris Uleman is onderzoeker bij TNO. Hij houdt zich vooral bezig met het flexibiliseren van de energietransitie voor de industrie, waar energieopslag een belangrijk onderdeel van is. Joris Koornneef werkt ook bij TNO. Hij is specialist op het gebied van systeemintegratie en energieopslag.

De transcriptie van deze podcast is hier beschikbaar⁠.

Verdieping

• ⁠Bekijk hier de routekaart Energieopslag (voorjaar 2023)
• Overzicht industriële warmteopslagtechnologie en toepassing
• Goede mogelijkheden ondergrondse waterstofopslag op zee
  

Nu steeds meer energie uit wind en zon komt, is het nodig om de beschikbare energie anders te gebruiken. Dus de wasmachine aan als de zon schijnt. Maar ook dan zijn er momenten waarop een disbalans ontstaat tussen vraag en aanbod. Flexibiliteit kan helpen om pieken, maar ook tekorten af te vlakken. Hoe kan flexibiliteit worden geleverd vanuit de gebouwde omgeving?

Hanna van Sambeek (senior consultant bij TNO) en Joke Kort (senior onderzoeker bij TNO) vertellen waarom flexibiliteit in de gebouwde omgeving belangrijk is - onder andere aan de hand van de pizzatest - hoe die flexibiliteit kan worden gerealiseerd en wat de rol van huishoudens daarin is.

De transcriptie van deze aflevering is hier te vinden⁠.

Verdieping

• ⁠Meer informatie over flexibiliteit en netcongestie
• Onderzoek: Gebruikerservaring slimme apparaten
• Onderzoek: Hoe flexibel willen mensen zijn?

Hoe kunnen we de energietransitie voltooien en klimaatdoelen behalen? Oftewel: welke wegen leiden naar Rome? In scenariostudies worden verschillende opties berekend. Daarmee vormen scenariostudies belangrijke input voor beleidsontwikkeling, maar ook netbeheerders en de industrie maken gebruik van scenariostudies om investeringsbeslissingen te nemen.

Bert Daniëls van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) en Martin Scheepers van TNO zijn dagelijks in de weer met scenariostudies. Zij leggen uit wat scenariostudies zijn, hoe ze worden opgebouwd en wat ze bijdragen aan de energietransitie.

De transcriptie van deze aflevering is hier te vinden.

Verdieping

• Overzicht van verschillende scenariostudies

Elektrische auto's zijn niet nieuw. En ook de technieken voor emissievrij wegtransport zijn al bijna concurrerend met de fossiele varianten. Maar al die auto's en vrachtauto's moeten ook opgeladen worden. De techniek is er dus al, maar qua uitvoering zijn er nog wel wat hobbels op de weg. En hoe zorgen we ervoor dat iedereen mee kan doen aan deze transitie?

Maarten Verbeek is senior consultant duurzame mobiliteit. We gaan in gesprek over de uitdagingen en oplossingen voor duurzaam wegvervoer.

U kunt hier de transcriptie van deze podcast terugvinden.

Meer informatie:

- Kijk voor de laatste onderzoeken over verduurzaming van wegvervoer op www.energy.nl.