エピソード

  • 13 ngày đêm tại Kabul: Bi kịch Afghanistan được tái hiện bằng ngôn ngữ điện ảnh
    2025/06/13
    Làm sao kể lại câu chuyện lịch sử đau thương dưới ống kính điện ảnh một cách chân thực nhất ? Đó là câu hỏi mà đạo diễn người Pháp Martin Bourboulon đặt ra khi làm bộ phim "13 jours, 13 nuits", tạm dịch là “13 ngày đêm”, kể về những ngày hỗn loạn tại Kabul khi Taliban trở lại nắm quyền vào năm 2021 và Mỹ rút quân. Các nước phương Tây nhanh chóng sơ tán công dân. Bộ phim trình chiếu tại LHP Cannes lần thứ 78 và chính thức ra rạp tại Pháp, ngày 27/06/2025. Sau thành công vang dội với một bộ phim Les Trois Mousquetaires - Ba chàng lính ngự lâm (phần hai), lấy cảm hứng từ tiểu thuyết nổi tiếng của văn hào người Pháp thế kỷ 19 Alexandre Dumas, ra rạp tại Pháp năm 2023, đạo diễn Martin Bourboulon trở lại với thực tại, trình làng điện ảnh bộ phim "13 jours -13 nuits" (không tham gia tranh giải)tại LHP Cannes vừa qua. Bộ phim như một trang sử sống động qua từng thước phim, từng hình ảnh, mô tả bầu không khí hỗn loạn, ngột ngạt đến khiếp sợ, một cách chân thật nhất, vào những ngày hè tại Kabul năm 2021. Lúc đó, Mỹ rút quân, Taliban trở lại nắm quyền và sứ quán Pháp tại thủ đô Afghanistan được coi là một trong những nơi trú ẩn an toàn nhất. Đạo diễn Pháp đã chọn làm nổi bật vai trò của chỉ huy Mohamed Bida, phó tuỳ viên an ninh tại sứ quán Pháp ở Kabul, vài ngày trước khi nghỉ hưu, đã cố gắng bảo vệ tất cả những người Afghanistan đã hỗ trợ ông khi làm nhiệm vụ ở nước này. Cùng với một đội ngũ cảnh sát tinh nhuệ, chỉ huy “Mo”, do diễn viên Roschdy Zem thủ vai, qua các cuộc đàm phán gay go với Taliban, tìm mọi cách để di tản họ đến Pháp. Lấy cảm hứng từ những câu chuyện, sự kiện có thật, được kể lại trong cuốn sách của chính Mohamed Bida, phim của đạo diễn Martin Bourboulon đã gạt bỏ những cân nhắc về tranh cãi về địa chính trị xung quanh sự kiện đánh dấu lịch sử của đất nước Hồi giáo này, thay vào đó tập trung vào chiến dịch, được đặt tên "13 ngày, 13 đêm", sơ tán tổng cộng 2800 người, gồm cả phụ nữ và trẻ em. Bên lề LHP Cannes lần thứ 78, RFI Tiếng Việt đã phỏng vấn đạo diễn Martin Bourboulon về bộ phim mới nhất của ông. Sau một bộ phim vẽ lại chân dung của Gustave Eiffel, hay câu chuyện lãng mạn về Ba Chàng Ngự Lâm ở thế kỷ 19, đạo diễn quay trở lại phim trường và cho ra mắt một bộ phim ở thời hiện đại, đẫm mồ hôi và nước mắt, về bi kịch đến nghẹt thở ở Kabul những ngày hè nóng bức khi Taliban trở lại cầm quyền. Ông có thể cho biết điều gì đã thúc đẩy ông làm bộ phim này ? Tôi nghĩ rằng tất cả mọi người đều nhớ rõ những hình ảnh trong bầu không khí hỗn loạn tại Kabul, khi máy bay cất cánh, những người đàn ông, phụ nữ chạy theo, cố bám vào máy bay. Họ bất chấp rủi ro, muốn được di tản bằng mọi giá, khi Taliban lên nắm quyền. Tôi chứng kiến những cảnh đó, dưới con mắt của một người phương Tây, sống trong một thế giới tự do, hòa bình, dĩ nhiên là giữ khoảng cách với sự kiện đó. Những hình ảnh ấy đảo lộn tâm trí tôi, khiến tôi bị rung động. Làm phim về sự kiện lịch sử là một chất liệu điện ảnh mà tôi rất thích, tôi coi đó là một khả năng để tạo ra một phim mang lại cảm giác hồi hộp, giật gân, từ một số sự kiện lịch sử. Nhưng bộ phim không chỉ có vậy. Với tôi đó là con đường, là lời kể, là câu chuyện của những người đàn ông, phụ nữ đó, rất đặc biệt, ấn tượng. Ông dựa vào những tư liệu nào để làm ra bộ phim này? Dĩ nhiên là để làm ra bộ phim này, chúng tôi cũng tìm kiếm nhiều tư liệu, tìm những nhân chứng cụ thể. Đoàn làm phim chúng tôi cũng làm việc với người Afghanistan, ví dụ như một cố vấn về kỹ thuật, là người Afghanistan và cũng tham gia đóng phim nữa. Chúng tôi cũng thu thập lời chứng của những người Afghanistan, cả đàn ông và phụ nữ, những người từng trải qua các sự kiện này, những người phải rời khỏi Afghanistan. Chúng tôi cũng tham khảo rất nhiều podcast, đọc nhiều tư liệu phim tài liệu hay các bài báo khác nhau, để giúp chúng tôi hiểu rõ về ...
    続きを読む 一部表示
    9 分
  • Nhiếp ảnh: Marc Riboud và những góc nhìn phản chiến, phi chính trị
    2025/06/11
    Cùng với chiếc máy ảnh Leica M3, Marc Riboud, nhiếp ảnh gia người Pháp qua đời năm 2016, trong vòng mười năm 1966 – 1976, lang thang từ Nam ra Bắc ở Việt Nam. Những bài phóng sự và những bức ảnh ông thực hiện, được đăng trên những trang báo quốc tế có uy tín (Le Monde, Paris Match hay Life), cho đến giờ vẫn được xem như là những bằng chứng độc đáo, sâu sắc về một trong những cuộc chiến tàn khốc nhất của thế kỷ XX. Ngày 12/05/2025 đã chính thức khép lại hơn hai tháng triển lãm tập ảnh phóng sự « Marc Riboud, Việt Nam 1966-1976 » do bảo tàng Guimet, Paris và Hội Những Người Bạn Của Marc Riboud đồng tổ chức. Cuộc triển lãm này diễn ra vào lúc 2025 đánh dấu đúng 50 năm kết thúc chiến tranh Việt Nam. Bộ tập ảnh chiến tranh Việt Nam là một phần trong toàn bộ di sản ảnh ông để lại cho viện bảo tàng Guimet sau khi mất. Những câu chuyện kể qua ảnh Đối với nhiều người đến thưởng thức ảnh, đó còn là câu chuyện đau thương về một cuộc xung đột được Marc Riboud kể lại theo một cách độc đáo. Những bức ảnh trắng đen của ông đưa người xem đi từ Mỹ đến Việt Nam ở cả hai phía vĩ tuyến 17. Khác nhiều đồng nghiệp cùng thời, câu chuyện chiến tranh Việt Nam của ông xa nơi chiến tuyến, không cảnh chết chóc, không màn giao tranh. Marc Riboud, trong nhiều chuyến vào Nam ra Bắc, đã chọn tập trung ống kính vào một dân tộc Việt Nam, bằng một « tinh thần không gì lay chuyển với những phương tiện yếu kém đối mặt với một siêu cường hùng mạnh nhất thời đại ». Trên trang mạng tạp chí Fisheye, Lorène Durret, đồng phụ trách triển lãm « Marc Riboud, Việt Nam 1966 – 1976 » cho rằng « ông đã tiết lộ với thế giới bộ mặt con người kẻ thù lớn nhất của nước Mỹ ». Ông phơi bày gương mặt của kẻ vô danh : Những thiếu nữ trong độ tuổi thanh xuân hăng say lao động sản xuất, người vợ góa một sĩ quan miền Nam khóc thương mất chồng, những đứa trẻ chơi đùa giữa đống đổ nát, hay những nam công nhân đang chế tạo vũ khí phục vụ chiến tranh. Nhưng đôi khi đó cũng là một khoảnh khắc rất bình yên : Người phụ nữ và hai con nghỉ ngơi tại một trại sơ tán ở Huế, hay cặp tình nhân ngắm cảnh bên bờ hồ Hoàn Kiếm, phía sau là hầm tránh bom ... Như một kẻ bên lề, ông lặng lẽ quan sát, ghi lại những khoảnh khắc. Sự khiêm tốn trong cách chụp cùng với tài năng bố cục hình ảnh đã mang đến cho những bức ảnh của ông một vẻ đẹp nghiêm trang, một hương vị cảm xúc sâu sắc, theo như đánh giá từ trang Les Inrockuptibles. Trả lời RFI Tiếng Việt, Lorène Durret, phụ trách triển lãm, nhắc lại : « Chính ông đã viết "Tôi luôn nhạy cảm với cái đẹp của thế giới hơn là bạo lực và quái vật" Vì vậy, chính vẻ đẹp này mà ông tìm kiếm trong cuộc sống thường ngày và trong các cử chỉ, thái độ của mọi người, dù là phụ nữ hay trẻ em. Đây luôn là những bức ảnh rất nhân văn. Ông không hẳn thích được gọi là nhiếp ảnh gia theo chủ nghĩa nhân văn,vì ông không thích những nhãn mác đó, nhưng đúng là quý vị luôn tìm thấy ai đó trong những bức ảnh này và quý vị có cảm giác về một sự hiện diện rất mạnh mẽ ». Năm 1968 : « Huế, Guernica của Việt Nam » Marc Riboud có cái nhìn bình yên và rất dịu dàng về Việt Nam trong bối cảnh xung đột. Đối với Yannick Lintz, chủ tịch bảo tàng Guimet, « góc nhìn của ông mang lại một minh chứng tuyệt đẹp cho sức mạnh của nghệ thuật vượt lên trên tất cả, bao gồm cả bạo lực của cuộc chiến và những gì tạo nên cuộc chiến đó. » Thế nên, trong bức ảnh « Đổ nát tại trục đường chính của Hoàng Thành Huế » dưới ánh sáng bàng bạc, bên cạnh những ngôi nhà, con lộ tan hoang vì đạn pháo sau các trận đánh Mậu Thân 1968, là hình ảnh một người phụ nữ trong chiếc áo dài trắng thong dong quẩy gánh đi giữa những người phụ nữ bán hàng rong ngồi bên vệ đường. Cứ như thể chẳng có chuyện gì xảy ra ! Trên báo Le Monde ngày 13/04/1968, trong bài viết « Thư từ Huế » ông tố cáo « Một thành phố bị sát hại ». Thư gởi cho người vợ đầu ...
    続きを読む 一部表示
    12 分
  • Ateliers Varan Vietnam: Vườn ươm đạo diễn phim tài liệu Việt Nam
    2025/06/06
    Ngày 03/04/2025, 3 bộ phim tài liệu của các đạo diễn trẻ Việt Nam đã được trình chiếu tại Paris. Đây chính là thành quả mới nhất của tổ chức Ateliers Varan của Pháp mà từ 20 năm qua đã đóng góp rất nhiều vào việc đào tạo các nhà làm phim tài liệu Việt Nam. Ateliers Varan do đạo diễn phim tài liệu Jean Rouch thành lập vào năm 1981 với mục tiêu đào tạo các nhà làm phim dựa trên thực hành là chủ yếu. Ngay từ khi thành lập, Ateliers Varan đã tổ chức các trại sáng tác ở nhiều nước trên thế giới, trong đó có trại sáng tác đầu tiên ở Việt Nam vào năm 2004. Từ đó cho đến nay, rất nhiều trại sáng tác được tổ chức ở 3 thành phố Hà Nội, Đà Nẵng, Sài Gòn, đào tạo được rất nhiều nhà làm phim tài liệu thế hệ mới cho Việt Nam.Năm 2024, đúng vào dịp kỷ niệm 20 năm Varan Việt Nam đã tổ chức một trại sáng tác phim tài liệu về chủ đề y tế. Các học viên của chương trình này đã cho ra đời 8 phim ngắn và 3 trong số này đã được giới thiệu tại trụ sở của Ateliers Varan ở Paris hôm 03/04.Trong bộ phim được chiếu đầu tiên “Người Cất Mả” của đạo diễn Nguyễn Ánh, người xem theo chân hai anh em ông Bình và ông Ngọc để cảm thông với công việc nặng nhọc bất kể ngày đêm của những người chuyên làm công việc cải táng, một công việc mà về lâu dài sẽ tác hại nặng nề đến sức khỏe của họ do thường xuyên hít phải khí độc từ các tử thi đã thối rữa.Phim thứ hai, “Toàn ơi”, của Nguyễn Hồ Bảo Nghi đưa khán giả đến với thế giới của những người mắc Hội chứng Down ( Hội chứng đần Mông Cổ ), một bệnh do rối loạn di truyền, với nhân vật chính là Toàn, tuy đã hơn 30 tuổi nhưng đầu óc vẫn như trẻ con, sống trong những ảo tưởng, đến mức tự xem mình là một cảnh sát bảo vệ an ninh trật tự cho khu phố.Trong bộ phim thứ ba, “Gió mùa về” của đạo diễn Lê Thị Thắm, khán giả thâm nhập thực tế của một trung tâm chăm sóc bệnh nhân tâm thần Ba Vì, Hà Nội, để thấu hiểu tâm tư của những người sống trong đó, luôn khao khát được trở về với gia đình, về với cuộc sống bình thường.Trả lời RFI Việt ngữ trước buổi chiếu phim hôm đó, bà Sylvie Gadmer Tiên, phụ trách các khóa đào tạo của Varan Vietnam, cho biết:“Năm 2024, chúng tôi kỷ niệm 20 năm ra đời các trại sáng tác Varan Vietnam. Đây quả là một cuộc hành trình dài. Tôi tham gia vào năm 2002 và đã cùng với André Van In, một thành viên khác của Varan, phát triển nhóm Varan Vietnam mà ông đã điều hành trong 20 năm qua. Rất tiếc là ông đã qua đời. Tôi muốn tôn vinh ông, vì nếu không có ông thì chúng ta đã không có được như ngày nay. Cùng với Trần Phương Thảo, giảng viên chính của Varan Vietnam, chúng tôi cố làm hết sức để tiếp tục sự nghiệp của ông. Chúng tôi giống như là những cựu học sinh và nay đến lượt mình truyền tải cho những người khác, lần này là cho 8 nam, nữ đạo diễn trẻ Việt Nam, những kỹ năng làm phim tài liệu qua thực hành theo tinh thần của điện ảnh thực tế. Trong các trại sáng tác của Varan, chúng tôi giảng dạy điện ảnh thực tế, hay nói cách khác là thực hành trong thực tế, để từ đó mọi người tự định hướng cho mình là sẽ tiếp tục làm phim tài liệu, hay là chuyển sang làm phim truyện. Đó là cách tiếp cận theo kiểu lấy cảm hứng từ thực tế và thiết lập các mối liên hệ thân mật với các nhân vật trong phim. Các nhân vật của thực tế trở thành nhân vật của điện ảnh một khi những hành động của họ, cơ thể của họ, những lời nói của họ được thu vào ống kính.Varan giống như một ngôi trường mà từ đó mỗi học sinh, tùy theo cảm xúc, mong muốn, phát triển sang thể loại phim truyện hay vẫn theo con đường phim tài liệu, theo phong cách của Varan hay theo một phong cách khác. Varan là một nền tảng và là nền tảng rất vững chắc để mỗi người nhận thức rõ thế nào là phim tài liệu.” Trong số các học viên của Varan, một số người sau đó đã đoạt giải quốc tế, như Hà Lê Diễm đã đoạt giải “Đạo diễn ...
    続きを読む 一部表示
    9 分
  • Giải Ecoprod 2025: Khi điện ảnh có trách nhiệm với môi trường tại LHP Cannes
    2025/05/23
    Ra đời cách nay 4 năm, Giải thưởng Ecoprod đã được lập ra để vinh danh các bộ phim “xanh”, bên lề Liên hoan phim Cannes, nhằm nâng cao nhận thức, khuyến khích các nhà làm phim áp dụng những biện pháp thân thiện với môi trường trong quá trình sản xuất. Tại Liên hoan phim Cannes năm nay, 18 phim trong các hạng mục khác nhau, tham gia tranh giải. Lễ trao giải Ecoprod 2025 đã diễn ra tại Cannes vào thứ Sáu, 16/05. Ban tổ chức giải thưởng cho biết vào năm 2024, có 9 phim đăng ký tham gia tranh giải, con số này đã tăng lên gấp đôi vào năm 2025 và khẳng định rằng “đây là bằng chứng cho thấy ngày càng có nhiều người trong ngành công nghiệp điện ảnh thể hiện cam kết sản xuất các bộ phim một cách có trách nhiệm với môi trường”.Ban giám khảo do đạo diễn, biên kịch Carine Tardieu làm chủ tịch năm nay, đặc biệt chú ý đến các biện pháp được thực hiện để hạn chế tác động carbon, kiểm soát mức tiêu thụ năng lượng, bảo vệ đa dạng sinh học, giảm chất thải và thúc đẩy nền kinh tế tuần hoàn trong quá trình sản xuất phim. Bà Émilie Kovacs, thành viên của ban giám khảo cho rằng “trách nhiệm của điện ảnh trước tình trạng khẩn cấp khí hậu là rất lớn. Với sức mạnh kể chuyện, lĩnh vực này có thể thúc đẩy quá trình chuyển đổi sinh thái, miễn là có những cam kết, hành động cụ thể ở mọi cấp độ sản xuất”, trong ngành công nghiệp thải ra 1,7 tấn carbon mỗi năm.Giải thưởng cao quý nhất được trao cho bộ phim Jeunes Mères của hai anh em đạo diễn người Pháp Jean-Pierre và Luc Dardenne, nằm trong danh sách tranh giải chính thức, do hãng Les Films du Fleuve phụ trách sản xuất. Ban giám khảo đánh giá cao những hành động "xanh" toàn diện trong quá trình sản xuất phim, và những cam kết về môi trường của nhà sản xuất từ nhiều năm qua, cũng như phong cách điện ảnh giản dị, nhưng đầy tính nhân văn của anh em nhà Dardenne.Đoàn phim đã áp dụng loạt biện pháp tiết kiệm năng lượng, từ việc hạn chế thiết bị, di chuyển cho đến hậu cần bền vững. Việc dựng bối cảnh nhân tạo được giảm thiểu rõ rệt, phù hợp với thẩm mỹ chân thực vốn có, theo ý tưởng của hai đạo diễn. “Lựa chọn nghệ thuật của hai đạo diễn nhà Dardenne phù hợp với logic sản xuất phim ‘xanh’, đặc biệt là mong muốn giảm thiểu tối đa việc sử dụng ánh sáng nhân tạo, vốn là một phần của tính thẩm mỹ tỉnh táo và thực tế.Giải thưởng của Ban giám khảo (Prix du Jury) thuộc về phim Laurent dans le vent nằm trong danh sách tranh giải ACID – hiệp hội các nhà làm phim độc lập, do ba đạo diễn Anton Balekdjian, Léo Couture, Mattéo Eustacho, thực hiện. Việc sản xuất phim không sử dụng quá nhiều thiết bị kỹ thuật, ít máy móc can thiệp vào phim trường.Bối cảnh quay phim hầu hết là tự nhiên, sẵn có, chứ không xây dựng bối cảnh giả. Trang phục, đạo cụ trong phim hầu hết là đồ cũ, tái sử dụng, không chỉ tạo ra hình ảnh “cổ kính”, “xưa cũ”, cho bộ phim, mà còn giảm thiểu chi phí, giảm tiêu dùng. Trên phim trường, không có người phụ trách trang điểm hay làm tóc để làm nổi bật vẻ ngoài tự nhiên của các diễn viên.Và cuối cùng bộ phim Amour Apocalyse (Peak Everything) tranh giải hạng mục Hai tuần lễ đạo diễn của nhà làm phim Anne Emond, người Quebec, được trao giải Đặc biệt của ban giám khảo. Trên phim trường, một “ủy ban xanh” đã được lập ra, gồm một diễn viên và thành viên của đội ngũ sản xuất, kỹ thuật, phụ trách về “truyền thông xanh” mỗi tuần, thông báo cho toàn bộ phim trường về những hành động “xanh” trong quá trình làm phim. Bối cảnh của phim cũng được xây dựng từ những vật liệu tái chế, tái sử dụng. Đội ngũ làm phim cũng quản lý việc thu gom, phân loại, tái chế rác trên phim trường.Ban giám khảo cũng hoan nghênh việc Amour Apocalypse là bộ phim nói về những lo lắng, quan ngại về biến đổi khí hậu. Tác động đối với môi trường đã được nêu ra ngay từ việc viết kịch bản.Nhân dịp này RFI Tiếng Việt đã phỏng vấn đạo diện Anne Emond, hôm 19/05, sau khi cô cho ra mắt bộ phim Amour Apocalypse (tạm ...
    続きを読む 一部表示
    9 分
  • Ẩm thực : Dễ làm trên TikTok nhưng học nghề lại khó
    2025/05/16
    Trên các mạng xã hội, các công thức nấu ăn, các bức ảnh chụp hay video về nghệ thuật ẩm thực rất thịnh hành phổ biến, nhất là đối với giới trẻ thích Instagram và TikTok. Thế nhưng, đằng sau nét quyến rũ mê hoặc của những món ăn với lối trình bày đẹp mắt, đằng sau nét lộng lẫy hào nhoáng của những ngôi sao Michelin, là cả một quá trình rèn luyện đào tạo đòi hỏi nhiều thời gian và công sức. Theo khảo sát gần đây của cơ quan Ipsos, 58% bạn trẻ ở Pháp trong độ tuổi 15-35 đều xem thường xuyên tài khoản của các ngôi sao ẩm thực, các tiệm bánh hoặc nhà hàng trứ danh. 67% thanh niên Pháp cũng thường xuyên tham khảo công thức nấu ăn của những đầu bếp mà họ yêu thích. Ngày nay, ngành ẩm thực là một lãnh vực năng động : các bạn trẻ chọn nghề này vì họ dễ tìm được việc làm một khi tốt nghiệp ra trường. Thế nhưng, một số bạn trẻ cũng không tránh khỏi sự thất vọng : đằng sau dáng vẻ hào nhoáng, được phản ánh qua mạng xã hội hay các chương trình truyền hình, các ngành nghề ẩm thực trong thực tế đòi hỏi tính siêng năng, cần mẫn. Nghệ thuật ẩm thực là bệ phóng cho nhiều tài năng trẻ tuổi, nhưng để thành danh, tài năng mới ấy cần có thời gian đào tạo hay để trau dồi tay nghề. Đó là nhận xét của đầu bếp Anto Cocagne, tác giả chuyên viết sách dạy nấu ăn và chủ cửa hàng thực phẩm cao cấp Baraka ở Paris. "Tôi nhận được tin nhắn của khá nhiều bạn trẻ nói với tôi rằng họ muốn đeo đuổi ngành ẩm thực nhưng gia đình lại không muốn như vậy. Có lẽ cũng vì đây còn là những nghề chưa được coi trọng, các bạn trẻ chọn nghề này bị đánh giá là họ không có nhiều tham vọng. Quan niệm ấy khiến nhiều gia đình muốn con em mình chọn nghề « danh giá » thay vì làm đầu bếp hay làm việc trong ngành phục vụ ăn uống. Gia đình tôi cũng vậy, giờ đây bố mẹ tôi rất mừng khi nhìn thấy con mình thành đạt, nhưng thực tế là lúc đầu, chuyện làm bếp hay mở cửa hàng bán thực phẩm không phải là mong muốn của gia đình tôi. Nhiều bạn trẻ xem nhiều video trên TikTok, rồi nghĩ rằng nấu ăn cũng dễ thôi, chỉ cần học trên mạng. Nhưng theo kinh nghiệm của tôi, bạn không thể đơn thuần học nấu ăn trên TikTok. Bản thân tôi từng được đào tạo bài bản về cách nấu ăn, từng tham gia các chương trình ẩm thực trên đài truyền hình, nhưng tôi vẫn phải quay lại học một khóa đào tạo về cách làm bánh ngọt. Khi làm món tráng miệng, tôi không hiểu vì sao loại bánh choux của tôi lại không ngon. Khi trở lại trường lớp, tôi mới hiểu rằng, có những động tác cách làm, ta không thể học được từ xa hay trên mạng, ta cần được một chuyên gia hướng dẫn từng động tác cử chỉ và cần được giải thích lý do tại sao ta nên làm theo cách này chứ không phải cách khác". Đọc thêmGuillaume Gomez : Vị đại sứ mang ẩm thực Pháp đi khắp thế giớiCác video trên TikTok thường phản ánh một cách chớp nhoáng những nét lộng lẫy, ngoạn mục nhất của nghệ thuật ẩm thực. Nhưng đó thường là thành quả, chứ không phải là quá trình thực hiện, càng công phu càng đòi hỏi nhiều thời gian. Theo ông Pascal Maillou, hiệu trưởng của Lycée Bélliard, một trường trung học cấp hai chuyên dạy nghề ẩm thực tại Paris, nhiều đầu bếp nổi tiếng thường được mời đến trường để truyền đạt kinh nghiệm của họ và nhất là để giải thích về thực tế nghề nghiệp của ngành ẩm thực. "Trường chúng tôi thường mời những đầu bếp nổi tiếng đến tư vấn và hướng dẫn giới học sinh trong khuôn khổ chương trình « masterclass ». Gần đây, chúng tôi đã mời một số nghệ nhân xuất sắc nhất của Pháp, nhờ kinh nghiệm chuyên môn và nhiều năm tay nghề nên họ đoạt giải Meilleur Ouvrier de France (MOF). Các chuyên gia này tạo động lực cho các học sinh, nhưng đồng thời giải thích về những điều mà các em cần phải trao dồi : tính kiên nhẫn chịu khó và độ chính xác thuần thục. Cả hai đều đòi hỏi nhiều thời gian, hầu hết những đầu bếp lớn đều phải trải qua giai đoạn này mới đạt được thành ...
    続きを読む 一部表示
    9 分
  • Jean-François Mallet, hiện tượng ngành xuất bản nhờ sách dạy nấu ăn cực kỳ đơn giản
    2025/05/11
    Mỗi lần đến dịp lễ lạc hay ăn mừng sinh nhật, các hộ gia đình ở Pháp thường hay tặng cho nhau thời trang mỹ phẩm, sách in truyện tranh, smartphone hay hàng công nghệ ….. Riêng trong ngành xuất bản, một trong những món quà tặng phổ biến vẫn là các tựa sách về nghệ thuật ẩm thực và đặc biệt hơn nữa là sách dạy nấu ăn. Tại Pháp, gương mặt thành công nhất trong lãnh vực này chính là đầu bếp kiêm nhà nhiếp ảnh Jean-François Mallet. Năm nay 58 tuổi, Jean-François Mallet sinh trưởng tại Montargis, vùng thung lũng sông Loire. Từ thời còn nhỏ, anh có hai niềm đam mê nấu ăn và chụp ảnh. Trong những năm tháng đầu đời, anh chọn nghề đầu bếp và ghi tên theo học các trường dạy nấu ăn nổi tiếng nhất. Sau khi đậu thủ khoa trường ẩm thực Ferrandi (hạng nhất trên số 2.000 thí sinh), anh bắt đầu làm việc với các đầu bếp trứ danh như Joël Robuchon, Michel Kéréver hay Michel Rostang ….. Nhớ lại giai đoạn này, anh vẫn còn giữ nguyên quyển sách của thầy Joël Robuchon với hàng chữ ký tặng dành cho cậu học trò giỏi nhất của ông.Dung hòa hai đam mê : nấu ăn và chụp ảnh Mặc dù có tài nấu ăn, nhưng Jean-François Mallet không nhắm tới chuyện kinh doanh nhà hàng hay nuôi mộng đoạt sao Michelin. Thục ra, anh muốn dung hòa cả hai niềm đam mê đầu đời của mình, chính cũng vì thế anh dần chuyển sang khai thác nghề chụp ảnh. Một cách tài tình, anh đã thực hiện nhiều bài phóng sự nhiếp ảnh cho các tạp chí Pháp như Saveurs, Géo hay Paris Match ….. Với thời gian, anh gầy dựng uy tín của một người giỏi nấu ăn và có tài chụp ảnh, không chỉ món ăn ở trên đĩa mà còn gợi lên được không gian văn hóa ở xung quanh.Từ việc chụp ảnh đến chuyện xuất bản sách, chỉ có một bước nhỏ, nhưng bản thân anh cũng không thể ngờ rằng sách của anh sẽ bán chạy như thế. Quyển sách « Simplissime » gồm 100 công thức nấu ăn « Cực kỳ đơn giản » do nhà xuất bản Hachette phát hành, lập kỷ lục số bán với hơn 3 triệu bản. Trả lời phỏng vấn RFI Pháp ngữ, anh Jean-François Mallet trước hết giải thích vì sao « sách ẩm thực » lại thịnh hành đến như vậy :Theo tôi, ẩm thực luôn có một vai trò quan trọng trong xã hội Pháp. Người ta thường hay nói về nước Pháp như một cường quốc ẩm thực với nhiều đầu bếp nổi tiếng trên thế giới, nhưng bên cạnh đó còn có chuyện ăn uống thường ngày, người tiêu dùng ở Pháp thường quan tâm đến chuyện đi chợ mua thực phẩm cũng như dành một chút thời gian để nấu các món ăn gia đình. Và dĩ nhiên là khi nấu các món ăn vào những ngày cuối tuần hay khi có dịp quây quần lại với nhau, chung vui với bạn bè hay người thân, thì các hộ gia đình Pháp thường hay chọn những món đơn giản như thịt bò hầm cà rốt, cánh gà chiên hay đùi gà quay, mì sợi trộn phô mai hay khoai tây đút lò ….. Người tiêu dùng tìm thấy các món ăn này trên mạng hay trong những quyển sách chuyên về các món dễ làm.Trong thời gian gần đây, đâu là những tựa sách chuyên về ẩm thực bán chạy nhất và các quyển sách này chủ yếu nhắm vào những thành phần độc giả nào. Tác giả Jean-François Mallet cho biết :Nhiều độc giả không chỉ hưởng ứng sách do tôi viết, mà còn mua khá nhiều quyển sách của giới đầu bếp trứ danh. Ở đây, có thể phân biệt thành nhiều đối tượng bạn đọc khác nhau. Có người mua sách để học cách nấu ăn, có người mua sách chủ yếu để làm quà tặng. Cũng có người mua sách để làm kỷ niệm, để nhớ lại một quán ăn hay một đầu bếp nổi tiếng mà họ từng có dịp trải nghiệm. Ngoài ra, có một thành phần độc giả mà ít ai nghĩ tới, đó là những người muốn trở thành đầu bếp chuyên nghiệp, họ đang được đào tạo trong các trường dạy nấu ăn, để phục vụ trong ngành nhà hàng khách sạn. Những quyển sách của các bậc thầy trứ danh giống như những quyển cẩm nang giúp cho họ trao dồi tay nghề, tìm thêm những ý tưởng sáng tạo.« Simplissime » lập kỷ lục số bán với hơn 3 triệu bản« Tủ sách » ẩm thực có đến hàng trăm tựa đủ loại, vậy thì loại nào được độc giả Pháp ...
    続きを読む 一部表示
    9 分
  • Marc Riboud và những « khoảnh khắc » chiến tranh Việt Nam
    2025/05/02
    Nói đến Marc Riboud – nhiếp ảnh gia người Pháp, qua đời năm 2016 – giới yêu thích nhiếp ảnh đều nhớ đến bức ảnh huyền thoại « Cô gái và cành hoa ». Bức ảnh chụp năm 1967 trở thành biểu tượng của phong trào phản chiến Mỹ, chống chiến tranh Việt Nam. Trong suốt 10 năm, 1966 – 1976, Marc Riboud cùng với chiếc máy ảnh Leica, rong ruổi từ Bắc vô Nam, ghi lại những « khoảnh khắc » của cuộc chiến tàn khốc. Đó là những hình ảnh nam nữ công nhân làm việc trong nhà xưởng ở miền bắc, những nam – nữ quân dân du kích, những góa phụ khóc thương người thân bị mất hay những đứa trẻ trên đường đi học. Rồi từ những cuộc biểu tình chống chiến tranh tại Mỹ cho đến những vùng đất ở Bắc Việt Nam, đi qua những cảnh tan hoang ở Huế.Những « khoảnh khắc » đôi khi dung dị, bình yên, nhưng cũng có lúc đau thương, kinh hoàng, đã được nhà nhiếp ảnh người Pháp ghi lại qua những tấm ảnh trắng đen, biến ông thành một nhân chứng độc đáo và khác thường cho một cuộc chiến khốc liệt bị toàn cầu hóa.Những âm bản này được ông thực hiện trong vòng 10 năm, 1966 – 1976 sau hơn một chục chuyến đi đến Việt Nam. Đó cũng là thời điểm tại Pháp và nhiều nơi khác, đặc biệt là Mỹ, giới văn hóa, trí thức cũng như một số nghệ sĩ, nhiếp ảnh gia phản đối mạnh mẽ chiến tranh. Marc Riboud còn chịu ảnh hưởng từ người vợ đầu tiên là Barbara Chase, là một nghệ sĩ Mỹ, và do vậy ông đã có được một mối liên hệ với Mỹ, với chính sách của Mỹ.Là một người rất ủng hộ độc lập, từng tham gia kháng chiến trong Đệ Nhị Thế Chiến, Marc Riboud có niềm tin sâu sắc là những dân tộc đấu tranh cho nền độc lập vào thời điểm đó sẽ giành được thắng lợi và do vậy, đối với cuộc chiến tranh tại Việt Nam, ông cảm thấy như « bị thôi thúc » phải làm chứng. Phản đối chiến tranh, nhưng ông cũng lên án cả chế độ chuyên chế độc tài thời kỳ hậu chiến.2025 đánh dấu 50 năm chiến tranh Việt Nam kết thúc. Nhân dịp này, bảo tàng Nghệ thuật châu Á – Guimet tại Paris và hiệp hội Những người bạn của Marc Riboud có cuộc triển lãm « Marc Riboud – tập ảnh Việt Nam 1966 – 1976 » kéo dài đến ngày 12/05/2025.Bà Lorène Durret, đồng phụ trách triển lãm Marc Riboud, đã dành cho RFI Tiếng Việt một cuộc phỏng vấn, hồi tưởng lại những suy nghĩ, tâm tư và cách thức làm việc của Marc Riboud, một trong những nhiếp ảnh gia bậc thầy trong thế kỷ XX.RFI Tiếng Việt : Thân chào Lorène Durret. Trước hết, bà có thể cho biết vì sao Marc Riboud đã chọn đến Việt Nam giai đoạn 1966 – 1976 ?Lorène Durret : Ông ấy biết rõ những gì đang xảy ra, đúng là trong suốt thời gian này ông ấy rất chú ý và quan tâm. Vì vậy, từ tiếng Anh chính xác hơn nhiều, người ta nói « concerned và concerned photographer ». Ông là một nhiếp ảnh gia quan tâm, có nghĩa là ông cảm thấy lo lắng về những gì đang xảy ra. Vì vậy, rõ ràng là ông đã có thông tin về Chiến tranh Việt Nam. Hơn nữa, Việt Nam cũng có mối quan hệ với Pháp trong suốt chiều dài lịch sử (…)Marc Riboud luôn là một người cực kỳ độc lập. Khi còn trẻ, ông đã tham gia kháng chiến trong Thế chiến thứ hai tại Lyon từ năm 1942. Khi đó ông 19 tuổi, đang học trung học và cho đến năm 1944, ông đã tham gia chiến đấu với nhóm du kích quân Vercors. Vì vậy, ông tin chắc rằng những người dân đang đấu tranh giành độc lập vào thời điểm đó sẽ giành được độc lập (…)Vào thời điểm đó, rõ ràng là họ không biết chuyện gì sẽ xảy ra, nhưng dù sao đi nữa, ông vẫn theo dõi tin tức và cảm thấy cần phải chia sẻ trải nghiệm của mình. Tất nhiên, vào thời điểm đó, vẫn còn rất ít nhà dân có vô tuyến truyền hình. Thông tin được đưa qua báo chí, tạp chí và nhiệm vụ của ông với tư cách là một nhiếp ảnh gia và phóng viên ảnh là đến đó để ghi lại những gì đang diễn ra và làm chứng.Khi xem ảnh của Marc Riboud, người ta có cảm giác ông như người ngoài cuộc, lặng lẽ đứng nhìn, quan sát, và cũng không quan điểm chính trị ?Lorène Durret : Đúng, chúng ta có thể cảm ...
    続きを読む 一部表示
    10 分
  • Công trình trùng tu Notre-Dame de Paris nâng tầm ngành nghề thủ công ở Pháp
    2025/04/25
    100 công chức, nghệ nhân, chủ doanh nghiệp tham gia trùng tu Nhà thờ Đức Bà Notre-Dame de Paris được tổng thống Pháp Emmanuel Macron trao tặng huân chương ghi công ngày 15/04/2025. Họ nằm trong số hàng nghìn nhân viên, nghệ nhân tham gia vào dự án “điên rồ” trong vòng 5 năm. Năm năm cũng cho thấy sức mạnh của tập thể, tình tương ái và tay nghề, kỹ năng của những nghệ nhân Pháp. Một trăm người thợ được trao Huân chương Bắc Đẩu Bội Tinh (Légion d’Honneur) hoặc Huân chương Công trạng (Médaille de l'Ordre du Mérites) - hai loại huy chương trang trọng nhất của Pháp. Tự hào trào dâng và họ không giấu được xúc động, như ông Philippe Mouton, người lập kế hoạch công trường, khi trả lời nhà báo RFI Tom Malki : “Nhiều lúc người ta gọi chúng tôi là những người xây nhà thờ lớn. Chúng tôi đoàn kết, gắn bó với mục tiêu và điều đó thật tuyệt. Nhưng tôi cũng nghĩ là mình chưa hoàn thiện hết điều mà chúng tôi làm”. Còn đối với Waziz Abrousse, phụ trách phòng cháy : “Đây là một ngày đặc biệt đối với chúng tôi. Khi tôi tới Nhà thờ Đức Bà Paris, ba tháng sau vụ cháy, là cả một đống tro tàn. Hiện giờ thì đó là thử thách đẹp nhất thế giới. Tôi rất tự hào, tự hào vì đã trùng tu Nhà thờ Đức Bà Paris”.Sức mạnh của tập thể và lòng hảo tâmKhi thông báo quyết tâm trùng tu Nhà thờ Đức Bà Paris trong vòng 5 năm, tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã khiến mọi người bất ngờ, thậm chỉ có phần chỉ trích vì quá “lạc quan” nếu nhìn vào khối lượng công việc. Nhưng mục tiêu đã hoàn thành ! Hàng nghìn nghệ nhân, đội ngũ kỹ thuật, thiết kế, thi công đã giúp Nhà Thờ Đức Bà Paris rực rỡ hơn cả trước đây. Rất nhiều ngành nghề thủ công cổ và có nguy cơ biến mất, được phục hồi và được đề cao trong công trường trùng tu.Trả lời RFI, ông Philippe Jost, chủ tịch tổ chức công Rebâtir Notre-Dame (Tái thiết Nhà thờ Đức Bà), nhận định :“Thành công này là thành công của người Pháp, là niềm tự hào của người Pháp. Vì thế, thật tuyệt vời khi được có mặt tại điện Élysée ngày hôm nay. Mọi người đều nói là đã sống được cuộc phiêu lưu của đời mình. Chúng tôi đã có được cuộc phiêu lưu chỉ một lần trong đời, có lẽ chúng tôi sẽ không bao giờ được trải nghiệm lại điều gì đó ý nghĩa đến như vậy. Họ đều nói như vậy, họ sống như vậy. Và điều tuyệt vời là trải nghiệm đó mang tính tập thể. Tôi nghĩ rằng tổng thống Macron muốn đó là khoảnh khắc tập thể và tất cả chúng tôi cùng trải nghiệm khoảnh khắc này như lúc cùng nhau làm việc trên công trường. Việc chúng tôi cùng nhau trải nghiệm vinh dự này, đó là lật sang một trang mới. Nhưng cuộc phiêu lưu vẫn tiếp tục nhờ lòng hào phóng đến mức chúng tôi có thể thực hiện những công việc trùng tu khác mà nhà thờ cần bởi vì vào thời điểm xảy ra hỏa hoạn, nhà thờ Đức Bà Paris đã cần được sửa chữa, cho nên có thể tiến hành ngay bây giờ. Sẽ có ít nhân viên trên công trường hơn trước. Có nhiều ngành nghề đã dời khỏi công trường, nhưng dù sao, chúng tôi vẫn tiếp tục theo đúng tinh thần trước đây, trong không gian làm việc hài hòa và đó chính là điều mà Nhà thờ Đức Bà Paris xứng đáng được hưởng”.Khôi phục giá trị, đề cao ngành nghề thủ côngCó đến 2.000 người tham gia trùng tu Nhà thờ Đức Bà Paris. Cả một “Thế hệ Nhà thờ Đức Bà - Génération Notre-Dame”, theo lời phát biểu của tổng thống Pháp, “đã cho thế giới thấy rằng không gì có thể cưỡng lại được sự táo bạo, ý chí, sự chăm chỉ và hy vọng”.“Vào ngày 15/04/2019, Nhà thờ Đức Bà Paris đã bị tấn công, được giải cứu và kể từ ngày đó, chúng ta bắt đầu xây dựng lại nhà thờ. Và nếu chúng ta ở đây đêm nay, đó là nhờ tinh thần anh hùng của những người lính cứu hỏa, tấm lòng hào phóng của tất cả các nhà tài trợ và tổ chức đã tham gia vào nỗ lực này, nhờ tài năng và sự cống hiến của hàng nghìn nghệ nhân, bạn đồng hành, chuyên gia, cũng như rất nhiều dân biểu và công dân. Có hàng nghìn người đã tham gia công ...
    続きを読む 一部表示
    10 分