『Tạp chí văn hóa』のカバーアート

Tạp chí văn hóa

Tạp chí văn hóa

著者: RFI Tiếng Việt
無料で聴く

このコンテンツについて

Sinh hoạt văn hóa, nghệ thuật, đặc biệt là tại Pháp và Việt Nam

France Médias Monde
アート
エピソード
  • Cuộc sống tăm tối của phụ nữ Afghanistan qua phóng sự ảnh của Sandra Calligaro
    2025/12/19
    Ngày 15/08/2021, quân đội Mỹ rút đi, phe Taliban giành lại chính quyền ở Afghanistan, hai mươi năm sau khi bị lật đổ. Sau những năm tháng tương đối tự do, người dân tại quốc gia Trung Á này lại sống dưới một chế độ vô cùng hà khắc, nhất là đối với nữ giới: Trẻ em gái bị loại khỏi giáo dục trung học, phụ nữ khi ra ngoài phải che kín từ đầu đến chân, thậm chí trên đường phố không được nói chuyện với nhau. Họ gần như bị xóa bỏ khỏi không gian công cộng. Cuộc sống tăm tối của phụ nữ Afghanistan ngày nay đã được nữ phóng viên nhiếp ảnh người Pháp Sandra Calligaro ghi lại trong một phóng sự ảnh được trưng bày gần đây tại Pháp. Năm 2007, Sandra Calligaro mới 25 tuổi và đang làm thêm tại một quán bar trong thời gian học nghệ thuật và nhiếp ảnh. Ước mơ của cô là trở thành một phóng viên kỳ cựu và đưa tin về các quốc gia đang có xung đột. Khi biết một người bạn phóng viên sẽ đi Afghanistan, Sandra đã xin đi theo. Một tháng rưỡi sau, cô phóng viên trẻ người Pháp đặt chân đến Kabul. Rồi vì say mê đất nước này, Sandra đã sống ở đó mười năm, trước khi trở lại Paris, nhưng vẫn thường xuyên đi lại giữa Pháp và Afghanistan. Người nữ phóng viên nhiếp ảnh này đã quyết định ghi lại cuộc sống thường nhật của người dân Afghanistan, nhất là của phụ nữ, dưới ách thống trị của Taliban. Sau khi đoạt Giải thưởng Françoise Demulder ( tên của phóng viên nhiếp ảnh chiến trường người Pháp ) vào năm 2024, Sandra Calligaro đã một lần nữa tham gia triển lãm tại Liên hoan ảnh báo chí quốc tế Visa pour l'image ở thành phố Perpignan, miền nam nước Pháp, đầu tháng 9/2025. Loạt ảnh được trưng bày có tựa đề “Afghanistan: Dưới Bóng Cờ Trắng”. Trả lời RFI Việt ngữ tại Liên hoan Visa pour l’image ngày 03/09/2025, Sandra Calligaro cho biết: “Tôi đã làm việc ở Afghanistan hơn 15 năm, với thời gian sống ở đó là khoảng mười năm. Giờ đây, tôi vẫn thường xuyên đi lại giữa hai nước Pháp và Afghanistan. Cho đến bây giờ, tôi luôn muốn ghi lại những hình ảnh về toàn bộ xã hội Afghanistan, cả nam lẫn nữ. Nhưng đúng là từ khi Taliban trở lại, tôi nhấn mạnh hơn một chút về những người phụ nữ đang sống một cuộc sống thường nhật như bị giam cầm. Đó là điều cần thiết và quan trọng. Chính sách đàn áp đã được thực hiện từng bước khá nhanh chóng. Khi Taliban trở lại nắm quyền vào năm 2021, không phải mọi thứ đều bị dừng lại cùng một lúc. Đầu tiên, các trường học bị đóng cửa đối với các bé gái đã qua tuổi dậy thì. Sau đó phụ nữ bị cấm vào các công viên, rồi các tiệm làm đẹp cũng bị đóng cửa. Hàng loạt biện pháp như vậy đã được áp dụng trong nhiều tháng sau đó. Trước sự đàn áp này, trước những sắc lệnh ngày càng hạn chế quyền tự do, tôi muốn cho thấy phụ nữ Afghanistan đang kháng cự như thế nào.” Tuy Afghanistan nay sống dưới chế độ hà khắc của Taliban, nhưng do cũng là phụ nữ nên Sandra Calligaro có phần nào dễ dàng tiếp cận những người mà nay hầu như chỉ sống trong không gian hạn hẹp của những căn nhà, căn hộ: “Hiện nay, làm việc ở Afghanistan hay đi đến nước này là rất khó khăn. Nhưng mặt khác, vì tôi là phụ nữ và hầu hết phụ nữ nay phải sống trong nhà, cho nên gặp gỡ trò chuyện với họ thực sự là khá dễ dàng. Hầu hết các bức ảnh chúng ta thấy trong triển lãm này đều được chụp trong nhà. Tôi muốn cho thấy sự phân đôi của xã hội Afghanistan thông qua các bức ảnh, với một không gian công cộng, không gian bên ngoài chủ yếu dành cho đàn ông và một không gian bên trong, nơi mà phụ nữ phần nào được tự do hơn một chút vì không bị quấy rầy. Những người phụ nữ, những cô gái trẻ mà tôi gặp đều có những cảm xúc khác nhau, vừa chán nản, vừa cam chịu và nhưng cũng vừa hy vọng. Đó chính là điều tôi muốn thể hiện trong loạt ảnh này: Trong nỗi tuyệt vọng tột cùng, chúng ta vẫn thấy rất nhiều hy vọng, hoặc ít nhất không chỉ là sự cam chịu, mà là rất nhiều sự chống chọi, rất nhiều sự thích nghi. Tôi muốn ghi lại ...
    続きを読む 一部表示
    9 分
  • Hom Nguyen : Tỏa sáng trong hội họa từ khó khăn tuổi thơ
    2025/12/12
    Charles Aznavour có vị trí đặc biệt trong cuộc đời của họa sĩ Hom Nguyen và mẹ của ông, một phụ nữ Việt đến Pháp sau năm 1954. Họ đều là người nhập cư "với những khó khăn, nhưng có một khát khao, một chút điên rồ, giống như Aznavour", ca sĩ gốc Armenia. Năm 2024, chính Hom Nguyen vẽ bộ tem cây cổ thụ làng nhạc Pháp nhân 100 năm ngày sinh. Ngày 05/10/2025, toàn bộ bẩy tác phẩm, dụng cụ sáng tác của nghệ sĩ sinh năm 1972 được đưa vào bộ sưu tập cố định của Bảo tàng Bưu Chính (Musée de la Poste). Bưu điện cũng giữ một vị trí quan trọng đối với mẹ của Hom Nguyen. Ông kể lại trong cuốn tự truyện Ma vie d’Hom (Cuộc đời của Hom, NXB Robert Laffont, 2025) : “Thư từ là sợi dây liên lạc duy nhất giữa bà với gia đình ở Việt Nam. Mỗi tháng một lần, bà viết thư cho anh trai trên những tờ giấy rất mỏng để tiết kiệm bưu phí…” (tr. 95). “Mẹ” là người “truyền cảm hứng” cho thành công của một Hom Nguyen ngày nay. Bà đẹp, là người nhập cư không nói tiếng Pháp, làm mẹ đơn thân, bà bươn trải để nuôi con nhưng số phận lại buộc bà nằm liệt giường quá sớm, khiến cậu con trai trở nên “già trước tuổi”, phải nói dối và dối lòng mình để tự “vẽ” ra một điều kiện sống bình thường như những người khác : (…) Tôi từng đến những bữa tiệc nơi những người giàu có hơn tôi kể về cuộc sống tuyệt vời của họ. Tôi từng khốn khổ, nhưng tôi không muốn thừa nhận ; tôi ghét bị phán xét. Vì vậy, tôi đã phải dùng đến những lời nói dối, chỉ để tồn tại như họ”. (tr. 85) Hội họa đã giúp Hom tìm được tự do, tìm được khoảng trời riêng để trút tâm sự, để thoát khỏi thế giới thực. Từ tự học, mày mò phát minh những kỹ thuật mới, không ngại mạo hiểm, Hom Nguyen tạo được phong cách riêng “táo bạo, giàu cảm xúc”, “nổi tiếng với phong cách bốc đồng và những bức chân dung khổ lớn, nắm bắt được chiều sâu cảm xúc của con người thông qua màu sắc”, theo đánh giá của trang Artsper. Và để có được thành công này, theo Hom : “May mắn không tồn tại ; tôi là sự kết hợp của ý chí, tham vọng và sự chăm chỉ”. (tr. 180) RFI Tiếng Việt đã phỏng vấn họa sĩ Pháp gốc Việt nhân dịp anh ra cuốn tự truyện La Vie d’Hom (Cuộc đời của Hom). RFI : Trong cuốn tự truyện La vie d’Hom (Cuộc đời của Hom), anh không ngại kể lại những khó khăn, vất vả, kể cả những “tội lỗi” nhỏ thời niên thiếu. Nhưng chính những trải nghiệm và cuộc sống đó đã làm anh nhân văn hơn, dễ thấu hiểu những người yếu thế hơn. Trong cuốn tự truyện, anh cũng trích dẫn một câu nói của mẹ anh là “phải tự vạch con đường cho mình và đừng dừng lại”. Anh đã tìm con đường đó như thế nào ? Hom Nguyen : Trước tiên, tôi nghĩ là chúng ta không thể dừng lại. Tôi bắt đầu từ nguyên tắc đó, với lời khuyên của mẹ tôi : “Hãy tự vạch con đường cho mình và đừng dừng lại, con bị dồn vào chân tường nhưng con vẫn phải đi, phải luôn tiến lên phía trước”. Tôi nghĩ mẹ tôi nói đúng bởi vì nếu do dự thì chúng ta bị dừng lại. Và tôi đã không do dự. Mẹ tôi và tôi đã trải qua quá nhiều khó khăn nên đối với bà, việc tiến lên phía trước và không bao giờ dừng lại là điều thực sự quan trọng. Mẹ tôi đã truyền cho tôi khát khao và động lực đó, vượt qua khuyết tật của bà, bởi vì bà bị liệt nửa người. Bà đến Pháp lành lặn, sau đó bị tai nạn ô tô. Có lẽ qua tai nạn đó, qua những vết thương của bà, bà đã truyền cho tôi khát khao được tiến xa hơn nữa, đưa mẹ tôi và tôi đến những nơi khác, như kiểu để có thể thoát khỏi cuộc sống lúc đó. Khi có một người mẹ khuyết tật như mẹ tôi, đáng tiếc là bà không còn nữa, thì từ rất nhỏ, mới chỉ 6-7 tuổi, tôi đã biết là có nhiều việc phải làm. Thế là khi mới 10, 12 tuổi, tôi đã trưởng thành hơn những đứa trẻ khác bởi vì tôi chăm sóc mẹ. Tôi làm những việc như tháo túi chất thải để đổ vào nhà vệ sinh, tôi xoay người mẹ để vệ sinh hàng ngày cho bà, tôi giúp mẹ ăn uống. Tất nhiên là chúng tôi ...
    続きを読む 一部表示
    12 分
  • Philippe Conticini : Nghệ thuật tái tạo những kiểu bánh ngọt Pháp kinh điển
    2025/12/05
    Nhắc đến Philippe Conticini, giới chuyên ngành ẩm thực nghĩ tới ngay một trong những bậc thầy của nghề làm bánh ngọt : người từng được sách hướng dẫn Gault & Millau trao tặng danh hiệu Thợ làm bánh ngọt xuất sắc nhất nước Pháp vào năm 1991. Thế nhưng ít ai biết rằng, ông từng khởi nghiệp cùng với người anh trai Christian Conticini và cả hai ban đầu nổi tiếng nhờ nấu các món mặn. Sau một thời gian dài làm việc ở nước ngoài, chủ yếu tại Hoa Kỳ và Nhật Bản, Philippe Conticini trở về Pháp lập công ty kinh doanh kể từ năm 2012, khai thác thương hiệu mang tên mình (Maison Conticini) và nổi tiếng trên thế giới nhờ sở trường « tái thể hiện » những kiểu bánh ngọt Pháp kinh điển : bánh ngàn lớp mille-feuilles, bánh táo tatin úp ngược, bánh su nhồi kem (éclair hay cream puffs), bánh hạnh nhân macaron, bánh bông lan madeleine, bánh nhân hạt dẻ Paris-Brest ….. Trả lời phỏng vấn RFI ban tiếng Pháp, ông Philippe Conticini trước hết cho biết hình ảnh của nghệ thuật bánh ngọt Pháp trong mắt thực khách ở nước ngoài. Philippe Conticini : Vâng, bánh ngọt Pháp tự nhiên nổi tiếng là phức tạp cầu kỳ, phần lớn cũng vì cách làm bánh đòi hỏi nhiều kỹ năng và tay nghề, nhất là những kiểu bánh có từ nhiều thế kỷ qua. Điều này khá quan trọng, vì khi bạn muốn tái tạo một kiểu bánh ngọt « kinh điển », đã trở thành một phần của ẩm thực Pháp. Mỗi thợ làm bánh cũng nên biết đôi chút về lịch sử và truyền thống của kiểu bánh này, nắm vững các kỹ thuật cơ bản rồi sau đó mới có thể thích nghi, điều chỉnh lại theo cách làm của mình. Hầu hết các kiểu bánh được Philippe Conticici làm lại đều có khoảng 200 năm tuổi đời, chẳng hạn như kiểu bánh ngọt Saint-Honoré, từng được ông Chiboust tạo ra ở Paris vào năm 1840. Cửa hàng của ông nằm trên đường Saint-Honoré, cho nên ông lấy tên này để đặt cho bánh ngọt của mình. Saint-Honoré cũng là vị thánh phù hộ cho nghề làm bánh, nói chung. Về phần Philippe Conticici, ông cho biết vì sao ông đã chọn làm lại kiểu bánh này ? Philippe Conticini : Đây là một câu hỏi quan trọng vì nó phản ánh phần lớn sự nghiệp đời tôi. Trên thực tế, từ khi mới vào nghề, tội luôn thử nghiệm tìm tòi và có lẽ cũng vì thế, giới chuyên ngành thường xếp tôi vào thế hệ « tiên phong » thích khám phá những cách làm mới. Tôi thành danh vào năm 1995 (32 tuổi) trong làng ẩm thực quốc tế nhờ tạo ra các món ăn trong verrines, tức là hội tụ tất cả các thành phần món ăn trong một chiếc ly nhỏ (verrines), món ăn được trình bày theo nhiều lớp xếp chồng lên nhau, theo chiều dọc. Thực khách chỉ cần nhúng thìa vào ly, trộn đều mọi thành phần trước khi thưởng thức món ăn. Cách trình bày món ăn trong ly nhỏ verrine sau đó trở nên phổ biến ở khắp nơi, được nhiều đầu bếp sử dụng để giới thiệu các quầy thức ăn theo kiểu buffet. Tôi hãnh diện khi đã tạo ra món này, rồi sau đó tôi quyết định gạt món này sang một bên, có lẽ cũng vì tôi không muốn thấy tên tuổi của mình chỉ được gắn liền với chữ verrine. Mãi đến năm 45 tuổi, tôi cảm thấy đã đến lúc tôi chuyển hẳn sang nghề làm bánh ngọt. Vào thời ấy, tôi nghĩ rằng tại sao không thử làm lại những kiểu bánh ngọt kinh điển, nhất là khi một số công thức đang chìm vào quên lãng. Có thể nói là bước ngoặt quan trọng đối với tôi là vào năm 2008. Trong số các kiểu bánh tái tạo nổi tiếng của Philippe Conticini, có loại bánh nhân hạt dẻ Paris-Brest, vậy thì giai thoại đằng sau kiểu bánh này là gì và vì sao Paris-Brest lại có nhiều sức quyến rũ đến như vậy ? Nhà làm bánh người Pháp cho biết : Philippe Conticini : Tôi rất mê bánh Paris-Brest trước hết vì bánh này có praliné, một loại bột nhuyễn mềm, sánh mịn làm với hạt dẻ và hạnh nhân. Loại nhân praliné ngon tuyệt vời đối với một người hảo ngọt như tôi. Ngoài ra tôi cũng thích câu chuyện của Paris-Brest : Giai thoại kể rằng ban tổ chức vòng đua xe đạp từ Paris đến Brest đã yêu cầu một nhà làm bánh (ông Louis Durand) tạo ra một kiểu bánh mới để tặng cho ...
    続きを読む 一部表示
    9 分
まだレビューはありません