Konuşacak pek çok şey birikti; geçen hafta Pahalgam Keşmir saldırısı sonrasında Pakistan ve Hindistan arasında gerilimler yeniden başladı.

Aklım bir yandan Pakistan'dayken, İstanbul'da deprem olmadan önce ABD'deki uluslararası öğrencilerin tutuklanmasıyla ilgili konuştuk. Neredeyse üç programımız bu meseleler üzerindeydi ve iki konuğumuz ABD'den bize bağlanmıştı. Her ikisiyle ABD'de olup bitenlere yakından takip ettik ve takip etmeye de devam ediyoruz.

Burada özellikle Mohsen Mahdawinin tutuklanması beni çok üzdü. Mohsen, Columbia Üniversitesi'nde Felsefe bölümünde okuyordu. Son dönemdeydi ve mezun olmak üzeredeydi ama şu an gözaltı merkezinde tutuluyor. Kendisi, vatandaşlık mülakatı esnasında tutuklanıyor. Mohsen, tutuklanmadan bir gün önceki CBC Evening'de yaptığı röportajda çok şey söylüyor. Kendi deyişiyle, 'Benim okul ve okul dışında verdiğim mücadele sadece Filistinlilerle sınırlı değil; bu mücadele Yahudi azınlıklar için de geçerli. Benim mücadelem herkesi kapsıyor' diyor.

Aynı zamanda Trump yönetimi ABD vatandaşı üç çocuğu Honduras'a sınır dışı etti.

Democracy Now! manşetinden okuyorum: "Dördüncü evre kanserin nadir görülen bir türü için aktif olarak tedavi gören dört yaşındaki bir çocuk, yedi yaşındaki kız kardeşi ve babasından ayrılarak belgesiz hamile annesiyle birlikte sınır dışı edilen iki yaşındaki bir kız çocuğu. Anneye ABD vatandaşı çocuklarını almaları için baskı yapıldı ve Honduras'a varana kadar diğer aile üyeleri ya da avukatlarıyla iletişim kurmaları yasaklandı. İki yaşındaki kız çocuğunu temsil eden Avukat Gracie Willis, bir ABD vatandaşının 'buna itiraz etmek ya da ABD'de kalma seçeneğini ifade etmek için herhangi bir yol verilmeden sınır dışı edilmesinin eşi benzeri görülmemiş bir durum' olduğunu söylüyor.

Üç gün önce ABD'den bize bağlanan Zişan Tokaç ile yaptığımız röportaja kulak veriyoruz. Tokaç, İstanbul doğumlu bir çevre mühendisi ve yüksek lisansını ABD'deki Columbia Üniversitesi'nde tamamladı. Şu an kent çalışmaları alanında doktora yapmaya devam ediyor.

ABD yargısı, Mahmoud Khalil'in kamusal alandaki aktivizmi ve Filistin'e özgürlük konusundaki görüşleri nedeniyle sınır dışı edilebileceğine hükmetti. Bu kayıtta da bu acımasız karar üzerine konuşuyoruz.

Bildiğiniz gibi, ABD'deki üniversitelerde okuyan uluslararası öğrencileri hedef alan tuhaf bir eylem var. Donald Trump'ın 300'e yakın üniversite öğrencisini hedef alacağını söylüyor. Hatta, Mahmoud Khalil'in yanı sıra, Momoduo Taal, Rümeysa Öztürk, Yunseo Chung, Badar Khan Suri, Leqaa Kordia, Ranjani Srinivasan, Alireza Doroudi ve Dr. Rasha Alawieh gibi şimdiye kadar bildiğimiz isimlerden bazıları gözaltında, bazıları ise sınır dışı edildi.

Bu öğrencilerin sınır dışı edilmek ve gözaltına alınmak için tek bir suçları var: Filistin için seslerini yükseltmek.

Columbia Üniversitesi mezunu ve Filistinli organizatör Mahmoud Khalil'in ABD'den sınır dışı edilebileceğine karar veren bir göçmenlik hâkimi, Cuma günü Louisiana'nın merkezindeki uzak bir mahkemede yapılan çekişmeli bir duruşmada karar verdi. Karar, Trump yönetiminin, Dışişleri Bakanı Marco Rubio tarafından yazılan ve Khalil'in 'mevcut veya beklenen inançları, ifadeleri veya derneklerinin” dış politika çıkarlarına aykırı olduğunu belirten kısa bir notun, yasal daimi ikamet eden bir kişinin ABD'den çıkarılması için yeterli kanıt olduğu iddiasını destekliyor. Hükümet tarafından sunulan ana kanıt olan tarihsiz notta suç teşkil eden herhangi bir davranış iddiası yer almıyordu.

Cuma günü öğleden sonra yapılan gergin bir duruşma sırasında Mahmoud Khalil'in avukatları, hem sınır dışı edilmeye uygunluğuna ilişkin kararı geciktirmek, hem de işlemleri tamamen sonlandırmak için bir dizi başarısız argüman sundu. Marco Rubio'nun notunda yer alan geniş iddiaların kendilerine doğrudan çapraz sorgulama hakkı verdiğini savundular.

Mahmoud Khalil'in bu ay doğum yapacak olan eşi Noor Abdalla da gazetecilerin önünde kısa bir açıklama yaptı, “Bugünkü karar ailemiz için yıkıcı bir darbe oldu. Filistinli ailelerin, doktorların ve gazetecilerin öldürülmesine karşı çıktığı için hiç kimse evinden 'çıkarılabilir' sayılmamalıdır. Bir aydan kısa bir süre içinde Mahmoud ve ben ilk çocuğumuzu kucağımıza alacağız. Yeniden bir araya gelene kadar, kocamın güvenli bir şekilde eve dönmesini savunmaktan vazgeçmeyeceğim.”

Bugün sizlere Pakistan’ın Lahor şehrinden bağlanıyorum. Neredeyse 10 sene sonra buraya geri geldim, tuhaf bir his. Annemin yaşlandığını görüyorum, göz altı kırışıklıklarını gördüm, saçları da beyazladı.

Geçtiğimiz hafta 19 Mart'ta, Louisiana'da göçmenlik ajanları tarafından tutulan Columbia mezunu ve yeşil kart sahibi Mahmood Khalil bir mektup ele aldı, haberiniz vardır. Bu mektubu arkadaşlarına ve ailesine yazdı; “Ben ABD'de Filistinli bir siyasi mahkumum. Aktivizmim nedeniyle hedef alınıyorum”. İlk satırlar böyle başlıyor ve, “Benim adım Mahmoud Khalil ve ben siyasi bir mahkumum. Size Louisiana'daki bir gözaltı tesisinden yazıyorum. Burada soğuk sabahlara uyanıyor ve uzun günler boyunca yasaların korumasından mahrum bırakılan pek çok insana karşı yapılan sessiz adaletsizliklere tanıklık ediyorum…” diye devam ediyor.

Bana kalırsa bu mektubu herkes okumalı. Bizim de zamanımız kalırsa, bu mektubu kapsamlı olarak daha sonra ele alacağız. Ancak öncesinde, geçtiğimiz hafta Türkiye'de bütün bu direnişler, özellikle öğrencilerin direnişleri olup biterken bir kayıt gerçekleştirdim. ABD'de, Harvard Üniversitesi'nde okuyan bir öğrenci olan Lassana Donzoyla ile bir kayıt gerçekleşitirdim. Lassana, Liberya doğumlu. Harvard'da sosyoloji alanında yüksek lisans yapıyor. ABD'de Filistin yanlısı eylemlere katılan öğrencilerin tutuklanması ve sınır dışı edilmesi devam ediyor. Yaklaşık 60 üniversite baskı altında. Üniversitelerdeki öğretim üyeleri de baskı altında. Örneğin, Georgetownlı akademisyen, asıl Hindistanlı, Badar Khan Suri, maskeli ajanların başkentte kendisini kaçırmasının ardından göçmenlik hapishanesinde tutuklu. Badar Khan Suri, Trump yönetimi tarafından hedef alınan Filistin yanlısı pek çok akademisyenden sadece biri. Suri, Georgetown Üniversitesi'nde profesör ve Orta Doğu ve Güney Asya'da din ve barış süreçleri üzerine doktora sonrası araştırmacı. Geçtiğimiz Pazartesi akşamı Suri, ailesiyle birlikte katıldığı bir Ramazan iftarının ardından Rosslyn, Virginia'daki evlerine dönerken İç Güvenlik Bakanlığı'na bağlı maskeli federal ajanlar tarafından pusuya düşürüldü. Suri, herhangi bir suçla itham edilmeden ya da suçlanmadan gözaltına alındı. Kendisine federal hükümetin vizesini iptal ettiği söylendi. Sonraki 72 saat içinde de Suri, birden fazla göçmen gözaltı merkezine nakledildi ve şu anda Louisiana'daki bir göçmenlik ve gümrük muhafaza tesisinde, Filistin kökenli bir ABD vatandaşı olan eşinden ve üç çocuğundan ayrı olarak tutuklu bulunuyor. Georgetown Üniversitesi'nde Orta Doğu ve İslami siyaset profesörü olan Nader Hashemi, sınır dışı edilmekle karşı karşıya olan Columbia Üniversitesi mezunu Mahmoud Khalil'in aksine Suri'nin 'siyasi bir aktivist olmadığını' söylüyor, “O sadece öğretimine ve araştırmasına odaklanan çok ciddi genç bir akademisyendi.” Filistin Yanlısı Cornell öğrencisi Momodou Taal'a ICE (ABD Göçmenlik ve Gümrük Muhafaza) tarafından teslim olması emredildi ve olası sınır dışı edilme tehlikesiyle karşı karşıya.

Trump yönetimi, üniversite kampüslerinde ifade özgürlüğünü hedef alan çabalarını artırdı ve Cornell Üniversitesi'nde Filistin yanlısı protestolara katılan bir doktora öğrencisi şimdi kendisini bir kez daha sınır dışı edilmek üzere hedef alınmış olarak buldu. Momodou Taal, Cornell Üniversitesi Africana Çalışmaları Bölümü'nde doktora öğrencisi ve Birleşik Krallık ile Gambiya çifte vatandaşı. Geçen yıl Cornell'in İsrail'den elini çekmesini talep eden bir gösteriye katıldığı için iki kez uzaklaştırma cezası alan Taal, büyük protestolar sonucu Cornell'e yeniden kaydolmasına izin vermesi ve böylece vizesini uzatması için baskı yapana kadar sınır dışı edilmekle karşı karşıya kaldı.