Aanbidding is niet weg te denken uit het kerstverhaal. Het lijkt een onvermijdelijke automatische reactie op het ontmoeten van baby Jezus. Vanaf het moment dat mensen Jezus zien, zien ze Hem voor wie Hij is: de Koning der Koningen. Aanbidding is een logisch vervolg wanneer dat inzicht er is. Zo zien we het het loflied van Maria, die het voorrecht heeft om de Redder van de aarde 9 maanden te dragen. We zien de herders vol verwondering omdat ze Jezus aantroffen en het precies overeenkwam met wat hun verteld was. Toen de engel het nieuws aan de herders vertelden, verzamelde er zich een heel engelenkoor om God eer te geven. Daarnaast zien we de wijzen, die in geloof op weg gaan om de Koning te vinden. Ze zijn vastberaden om de Koning te vinden en Hem te aanbidden, in vol vertrouwen dat de eeuwenoude voorspellingen uitgekomen waren in Jezus. Knielen is het eerste dat ze doen bij aankomst!

We zien God op heel veel momenten spreken in het kerstverhaal. God sprak doorheen engelen. Zo kwam een engel bij Zacharias in de tempel; een engel bij Maria om aan te kondigen dat ze zwanger zou worden; en kondigden de engelen de geboorte van Jezus aan bij de herders. Meerdere personages kregen dromen: Jozef eenmaal om bij Maria te blijven, een tweede keer om te vluchten met baby Jezus. De wijzen krijgen een droom om niet terug te gaan naar Herodus. God spreekt ook doorheen mensen: de herders vertellen Maria wat hen verteld is door de engelen. God sprak tot de wijzen doorheen Zijn woord, de profeten die de komst van Jezus al lange tijd voorspeld hadden.

Dat God op duidelijke manieren spreekt, is bijzonder - maar de reactie van de mensen op Gods stem is nog noemenswaardiger. Ze horen Gods stem, maar luisteren ook. De dingen die God sprak waren best baanbrekend en oncomfortabel - denk maar aan de taak die Jozef en Maria als ongetrouwd stel kregen, de verantwoordelijkheid die ze kregen. En toch zien we hen gehoorzamen.

Kerst is het verhaal van een God die spreekt en mensen die luisteren.

Vruchten dragen is een beeld van een leven waarin geloof en toewijding aan God zichtbaar worden. Wanneer we werkelijk in geloof leven en ons aan Hem toewijden, zal dat vroeg of laat merkbaar worden in ons doen en laten.
Die vruchten gaan echter niet in de eerste plaats over wat wij voor Jezus doen. Het zijn vooral de resultaten van wat Hij in ons bewerkt, doordat we met Hem verbonden zijn. Jezus zelf zegt dat wij zonder Hem geen vrucht kunnen dragen (Johannes 15:5). Het is Zijn waarheid die vernieuwt, herstelt en geneest.

Leven we niet vanuit die waarheid, dan blijft ons hart gevangen in de zonde. Maar wanneer we in Hem blijven, maakt Hij ons leven vruchtbaar en wordt Zijn werk zichtbaar in en door ons.

In Galaten 5:22-23 lezen we dat de vrucht van de Geest bestaat uit liefde, blijdschap, vrede, geduld, vriendelijkheid, goedheid, geloof, zachtmoedigheid en zelfbeheersing. Wat opvallend is aan deze vrucht, is dat ze niet in isolatie tot bloei komt. We kunnen misschien denken dat we liefde of vriendelijkheid bezitten zolang we alleen door het leven gaan, maar het wordt pas zichtbaar en echt getoetst wanneer we in relatie staan tot anderen.

Jezus zelf liet ons zien wat vrucht dragen betekent. Zijn hele leven was een getuigenis van liefde, geduld, vriendelijkheid en gehoorzaamheid aan de Vader. Overal waar Hij ging, bracht Hij leven, herstel en vrede. De vrucht die Hij droeg was zichtbaar in Zijn woorden, daden en houding en precies die vrucht wil Hij ook in ons laten groeien door Zijn Geest.

God heeft ieder van ons geschapen met een specifiek doel voor ogen. Hij heeft in ons allemaal gaven gelegd. Of we ons daar nu bewust van zijn of niet, en of we ze gebruiken of laten liggen, die gaven dragen we bij ons.

Deze gaven zijn echter niet bedoeld om onszelf te verheffen, al zal het ons diepe vervulling geven en ons helpen meer te gaan lijken op Jezus. Ze zijn ons gegeven om het lichaam van Christus te dienen. Geestelijke gaven richten zich daarom altijd op de ander: ze zijn bedoeld om te bouwen, te bemoedigen en te versterken.

Omdat het een gift is, hebben we geen reden om ermee te pronken of onszelf boven anderen te plaatsen. Geen enkele gave is “belangrijker” dan een ander; elke gave vindt haar waarde in het dienen van God en van elkaar.

Jezus had alle gaven van de Geest — wijsheid, kennis, geloof, genezing, wonderen en profetie — maar Hij gebruikte ze altijd om anderen te dienen. Hij genas zieken, gaf troost, onderwees de massa en gaf leiding aan Zijn discipelen. Zijn gaven waren nooit voor Zichzelf; ze waren volledig gericht op het opbouwen van het lichaam van Christus en het verheerlijken van de Vader.

Je kruis dragen betekent je eigen wil laten sterven en Jezus volgen, wat het ook kost. Dat is een schokkend beeld. In de tijd van Jezus was het kruis immers de wreedste vorm van executie. En toch vraagt Hij Zijn discipelen om dagelijks hun kruis op te nemen, te sterven aan zichzelf en Hem te volgen. Dat laat zien hoe sterk onze menselijke wil is – zo sterk dat die radicaal aangepakt moet worden.

Ik geloof dat dit ook de reden is waarom velen hun geloof verliezen of ontmoedigd raken. Want zodra we ‘ja’ zeggen tegen het volgen van Jezus, ervaren we al snel meer compassie en liefde voor mensen tegenover wie we vroeger negatieve gevoelens hadden. Maar tegelijk ontdekken we hoe vaak we tekortschieten, ondanks onze goede bedoelingen. De dagelijkse strijd die we voeren, draait uiteindelijk om de botsing tussen onze wil en Gods wil. Het gaat terug tot in Genesis: laten we God werkelijk God zijn en vertrouwen we op Zijn goedheid, of nemen we zelf de touwtjes in handen omdat we bang zijn dat Hij ons tekort zal doen?

Voor sommige mensen betekent het kruis dragen: elke dag opnieuw kiezen om te leven vanuit de identiteit die God heeft gegeven, in plaats van de identiteit die is gevormd door een traumatisch verleden. Omdat trauma zo’n diep en krachtig effect kan hebben op ons denken en voelen, vraagt dit een dagelijkse toewijding en extra volharding.

Zolang we onze eigen wil laten heersen, zullen we altijd in conflict blijven met Gods wil. Hoe goed onze intenties ook lijken, de drijfveren van ons hart zijn nooit volmaakt zuiver. Alleen wanneer we deze realiteit onder ogen zien en onszelf leren over te geven, kan het geloof diepe vervulling brengen.

Het leven van Jezus laat ons zien wat complete onderdanigheid betekend. Hij zei zelf: “Ik ben gekomen om niet mijn wil te doen, maar de wil van Hem die Mij gezonden heeft” (Joh. 6:38). In alles wat Hij deed, liet Hij zich leiden door de Vader (Joh. 5:19).

De grootste voorbeeld daarvan zien we in Getsemane, waar Hij bad: “Niet mijn wil, maar de uwe geschiede” (Luc. 22:42). Zijn gehoorzaamheid ging zelfs zo ver dat Hij bereid was om volledig vernederd te worden, zolang het schrift maar vervuld zou zijn.

Voor ons als discipelen is dit een krachtig voorbeeld. Ook wij moeten streven naar de wil van onze Meester in vervulling te brengen boven ons comfort en boven onze plannen. In Zijn goedheid heeft de Heer ons daarvoor niet aan onszelf overgelaten, maar ons de Heilige Geest gegeven. Hij is onze garantie dat het mogelijk is, want uit eigen kracht zouden we dit nooit kunnen volbrengen.

Jezus volgen is nooit makkelijk geweest. Ook de discipelen kwamen er al snel achter dat ze eigenlijk geen idee hadden waar ze aan begonnen waren. Ze twijfelde niet toen Jezus ze riep, maar gaandeweg realiseerden ze zich dat Jezus ver boven hun verwachting ging. Hun goede intenties, woorden en daden kwamen vaak niet overeen.

Vol passie en liefde voor Jezus waren de discipelen bereid om alles op te geven om leven te doen met Jezus. Toch zien we dat ze vaak fouten maakten, soms echt groot en pijnlijk ten opzichte van Jezus. Maar juist in het midden van hun gebrokenheid zien we God machtig aan het werk.

Ook voor ons vandaag is het volgen van Christus een uitdaging. Het betekent dagelijks de strijd aangaan tussen Geest en vlees, trouw blijven aan Gods woord boven onze gevoelens, en Jezus blijven vertegenwoordigen in een wereld die Hem vaak terzijde schuift. Dat is geen gemakkelijke weg — het kost ons iets.

Maar het is de moeite meer dan waard. Want in de navolging van Christus ontdekken we ware vrijheid, diepe vreugde en een leven dat betekenisvol is. En wanneer we struikelen, tilt Gods genade ons weer op. Hij blijft ons vormen, onderwijzen en dragen. Het leven als discipel vraagt offers, maar het brengt ons dichter bij de bron van alle leven: Jezus zelf.

In het leven van Jezus kunnen we niet spreken van falen. Wel zien we in de tuin van Getsemane hoe zwaar Zijn strijd was met de wil van de Vader. Daar bad Hij: “Vader, als U het wilt, neem deze beker dan van Mij weg; maar laat niet Mijn wil, maar de uwe geschieden.” (Lucas 22:42)

Ondanks de intensiteit van die worsteling koos Jezus uiteindelijk resoluut voor de wil van de Vader — koste wat het kost.

Discipelschap is niet dat we altijd alles begrijpen of dat het makkelijk is, maar dat we, net als Jezus, zeggen: “Niet mijn wil, maar Uw wil geschieden.”

Persoonlijk geloof ik dat Jezus volgen in de kern draait om leren lief te hebben: leren liefhebben van God, van Zijn schepping en van Zijn mensen. God heeft niet alleen lief, Hij is liefde. Daarom is het voor ons als discipelen essentieel om in die liefde te groeien.

Toch maakt de zonde het moeilijk om onvoorwaardelijk lief te hebben. Vaak overheerst de angst dat anderen ons tekort zullen doen. We zijn geneigd relaties en situaties te benaderen vanuit wat ze ons opleveren, in plaats van wat wij kunnen geven.

Maar wanneer we naar Jezus kijken, zien we een God die werkelijk alles op het spel zet om met ons in relatie te treden. Hij hield niets achter. Daarom is de vraag onvermijdelijk: kunnen we onszelf echt discipelen van Jezus noemen, als we niet bereid zijn onze naasten lief te hebben?